معرفی شیخ طبرسی:
ابومنصور احمد بن علی بن ابی طالب طبرسی فقیه، محدث و متکلم شیعه در قرن ششم هجری قمری و صاحب کتاب الاحتجاج است. از تاریخ تولد و وفات وی و جزییات زندگی او اطلاعاتی در دست نیست. تنها نکاتی که درباره زندگی او بیان شده است اینکه محمدعلی مدرس تبریزی در ریحانة الادب و محمدباقر خوانساری در روضات الجنات او را از اهالی مازندران دانسته و سید محسن امین در اعیان الشیعه نیز وی را هم عصر و خویشاوند فضل بن حسن طبرسی نویسنده کتاب مجمع البیان ذکر کرده است. استاد سرشناس طبرسی، مهدی بن ابی حرب مرعشی است که طبرسی به‌واسطه او از شیخ صدوق روایت نقل می‌کند. مشهورترین شاگرد طبرسی هم ابن شهر آشوب مازندرانی است.
آثار:
- الكافی در فقه
- الاحتجاج علی اهل اللجاج: که به اختصار الاحتجاج خوانده می‌شود، معروف‌ترین کتاب او، کتابی کلامی و به زبان عربی است. این کتاب در بیان احتجاحات (بحث و استدلال) پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار(ع) و برخی از پیروان آنها با مخالفان خود از فرقه‌های مختلف است. برخی از عالمان شیعی در انتساب کتاب اشتباه کرده و آن را به فضل بن حسن طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان نسبت داده‌اند.
- مفاخر الطالبیة
- تاریخ الأئمة
- فضائل الزهراء (ع)
- تاج الموالید: در انتساب این کتاب به احمد طبرسی اختلاف است و برخی این کتاب را نوشته فضل بن حسن طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان می‌دانند؛ در حالی‌که از قرائن برمی‌آید که این کتاب از تألیفات احمد طبرسی است.
آرامگاه شیخ طبرسی:
مقبرهٔ این دانشمند ایرانی در بخش بالاتجن شهرستان قائمشهر در روستای افرا قرار دارد.
جنگ قلعه شیخ طبرسی:
جنگ قلعهٔ طبرسی یا شورش بابی‌ها در مازندران اولین جنگ پیروان سید علی محمد باب و نیروهای حکومتی بوده‌است. در این جنگ، عده‌ای از بابیان چند ماه در قلعه ای که آرامگاه شیخ طبرسی در آن قرار داشت ماندند و چند مرحله با قوای دولتی جنگیدند. رضا قليخان هدايت در روضة الصفا نوشته است که باببیان در یکی از جنگها بعد از پیروزی بر قوای دولتی به روستای افرا حمله کردند و مردم روستا را قتل عام کردند.
« اصحاب ملا حسين پياده و سواره از دنبال ايشان شتاب گرفتند و همچنان از گرد راه به قريه افرا در رفتند. نخست تفنگچيان را عرصه تيغ ساختند پس به كار اهل قريه پرداختند بر كودك شيرخواره و زنان بيچاره و پير مردان فرتوت رحم نكردند اناثاً و ذكوراً ، صغاراً و كباراً تمامت جانداران آن قريه را به شمشير و خنجر پاره پاره كردند آنگاه آتش به قريه در زده تمامت خانه و سراي و باغ و بستان را بسوختند و ديوارها با خاك پست كردند و اموال و اثقال نساء و رجال را به نهب و غارت برگرفتند و برفتند »
با آغاز سلطنت ناصرالدین شاه ، میرزاتقی‌خان امیرکبیر، عهده‌دار امور مملکت شد. امیرکبیر «عباسقلی‌خان لاریجانی» و دو تن از شاهزادگان قاجار را مأمور سرکوب شورش بابی‌ها در مازندران کرد. نیروهای دولتی توانستند پس از محاصره قلعه بابیان را شکست دهند و به شورش چند ماهه آنها خاتمه دهند.
بنای قدیمی آرامگاه شیخ طبرسی:
