کاوش های باستان شناسی در تپه باستانی كوي طالقاني قائم شهر منجر به کشف بقایای اسکلت یک سگ ۳۰۰۰ ساله شد که با آئین تدفین در گورستان انسانها دفن شده بود.
باستان شناسان احتمال می دهند که این سگ از حرمت و جایگاه خاصی در آن دوران برخوردار بوده است.
تپه باستانی طالقان در شهرستان قائم شهر واقع شده است.
این تپه باستانی به علت فعالیت های شهرداری برای ساخت میدان گاه مورد کاوش های باستان شناسی قرار گرفت که در نهایت منجر به کشف گورستانی از عصر آهن شد.
«حسن رضوانی»، باستان شناس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور و سرپرست هیات باستان شناسی تپه باستانی كوي طالقاني با اشاره به بقایای سگ کشف شده در این گورستان گفت: «غالبا در گورستان های عصر آهن بقایای جانوری از قبیل سگ، گوسفند یا بز پیدا می شود؛ اما اکثر این بقایای جانوری ناسالم بوده و شواهد آنها نیز نشان می دهد که به صورت چاله ای دفن شده اند.
اما بقایای سگ بدست آمده در گورستان كوي طالقاني منطقه كفشگركلا نه تنها سالم مانده است که همراه با آئین تدفین و در گورستان انسانها به خاک سپرده شده است.»
وی با اشاره به شیوه تدفین این سگ گفت: «این سگ به صورت چمباتمه و کاملا شبیه به آئین تدفین انسانها خاکسپاری شده است. تنها اختلاف تدفین این سگ با انسانها در این است که در گور انسانها هدایای قبور گذاشته شده است اما گور این سگ آری از هر گونه هدیه است.» در کنار این گور جسد یک مرد از دوره سوم عصر آهن قرار گرفته است که باستان شناسان احتمال می دهند متعلق به صاحب این سگ باشد.
به گفته رضوانی، جسد مرد در فاصله یک متری گور سگ قرار گرفته است و به لحاظ ارتفاع نیز یک متر از سطح ارتفاع سگ بالاتر است.
در صورتی که این جسد متعلق به صاحب این سگ نباشد به ما نشان می دهد سگ و جسد مرد متعلق به یک دوران است.
سرپرست هیات باستان شناسی تپه طالقاني کشف یک سگ تدفین شده را نشانه نوعی آئین خاص و ناشناخته دانست و گفت: «کشف گور این سگ نشان می دهد که احتمالا این سگ از جایگاه و حرمت خاصی در میان مردم آن زمان برخوردار بوده است؛ تا آن جایی که آن را در گورستان انسان ها به خاک سپرده اند.»
به گفته وی؛ از آنجایی که در دوره عصر آهن گورستان ها جزء مکان های مقدس محسوب می شدند هر نوع تدفینی در آنها انجام نمی گرفته است.
بر این اساس احتمال می رود این سگ پیش از صاحب خود مرده باشد و با میل دیگر اهالی این منطقه آن را در گورستان انسانها دفن کرده باشند.
نمونه چنین تدفینی در هیچ گورستانی تابه حال دیده نشده است و تنها تا کنون در محوطه های باستانی بقایای پراکنده استخوانی جانوران دیده شده است.
رضوانی با اشاره به کاوش بیشتر در محوطه باستانی کفشگر کلا برای یافته بقایای دیگری از سگ های تدفین شده گفت: «چند گمانه دیگر در این گورستان باز کردیم تا شاید به بقایای جانوری دیگری که نشان از تدفین داشته باشند روبرو شویم اما نمونه ای بدست نیامد. به همین دلیل این موضوع که سگ تدفین شده در میان جانوران این منطقه از حرمت و احترام خاصی برخوردار بوده است قوت بیشتری گرفت.»
بقای اسکلت این سگ کاملا سالم مانده است و از این نظر نیز تا کنون چنین بقایای بدست نیامده است. بر اساس گزارش جانور باستان شناسان این بقایای بدست آمده متعلق به دسته سگ سانان است اما نوع این سگ هنوز مشخص نشده است.
رضوانی در این باره گفت: «بر اساس پوزه بلند این سگ احتمال می رود که نوعی تازی باشد اما این موضوع از سوی جانور باستان شناسان تایید نشده است.»
از ویژه گی های مردم عصر آهن گله دار بودن آنها است و از گله های شان سگ ها همچون امروز نگهبان می کردند. به همین دلیل سگ ها در میان این اقوام از منزلت و جایگاه خاصی برخوردار بوده اند. اما در این گورستان تنها یک سگ تدفین شده در گورستان انسانها کشف شده است. ایم موضوع نشان می دهد که تقدس خاصی برای این سگ در ۳۰۰۰ سال پیش وجود داشته است.
